Σπύρος Καπράλος, ενα γευμα ...

Στο Λονδίνο έχουμε στόχο έξι "καθαρά" μετάλλια

Οι προσδοκίες της ελληνικής αποστολής στους Ολυμπιακούς Αγώνες που άρχισαν

Του Δημητρη Pηγοπουλου

απο εδω

Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει τον Σπύρο Καπράλο συνήθως με τη μία από τις κατά καιρούς πολλές και παράλληλες ιδιότητές του. Αυτήν την εποχή τα φώτα πέφτουν αναπόφευκτα σε αυτήν του προέδρου της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής, μια θέση περισσότερο τιμητική αφού δεν αμείβεται για τις υπηρεσίες του. Οι Ολυμπιακοί του Λονδίνου βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη και αυτοί είναι οι πρώτοι Αγώνες του κ. Καπράλου στην προεδρία της ΕΟΕ. Μετά τη μάλλον αποτυχημένη παρουσία του ελληνικού αθλητισμού στο Πεκίνο (τέσσερα μετάλλια, ούτε ένα χρυσό και αρνητική δημοσιότητα της χώρας από τα αρκετά κρούσματα ντόπινγκ) ο στόχος είναι να πάρουμε ένα ή δύο παραπάνω μετάλλια. Από το Πεκίνο μέχρι το Λονδίνο μοιάζουν να έχουν περάσει... αιώνες, καθώς ο ελληνικος αθλητισμός όχι μόνο έπρεπε να διώξει από πάνω του τις σκιές για τυχόν κρούσματα ντόπινγκ, αλλά όφειλε και να επιβιώσει στις νέες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα. Μοιραία το πρώτο ερώτημα στον κ. Καπράλο αφορά την ελληνική παρουσία στους Αγώνες του Λονδίνου.

Δύσκολη προετοιμασία

"Πήγαμε καλά. Σε σχέση με το Πεκίνο είναι μικρότερη η ομάδα μας, γιατί είχαμε την ατυχία να μην προκριθούν δύο ομαδικά αθλήματα όπου είχαμε σημαντικές ελπίδες πρόκρισης, μιλάω για το μπάσκετ ανδρών και την υδατοσφαίριση γυναικών. Η ομάδα του Πεκίνου ήταν 150 αθλητές και στο Λονδίνο έχουμε επιπλέον απώλειες στην κολύμβηση και στον στίβο, καθώς τα όρια ήταν τώρα πιο αυστηρά. Παρ' ολα αυτά έχουμε προκρίσεις από 20 αθλήματα, γεγονός που δείχνει το βάθος του ελληνικού αθλητισμού. Ετσι, παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισαν αθλητές, προπονητές, γονείς, η ίδια η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και το ίδιο το ελληνικό κράτος τα τελευταία αυτά τρία δύσκολα χρόνια που συνέπεσαν με την προετοιμασία, θα έχουμε στο Λονδίνο μια σημαντική παρουσία. Και μην ξεχνάμε ότι το Πεκίνο ακολούθησε τους δικούς μας Αγώνες της Αθήνας, επομένως υπήρχε ένα momentum και πολλοί αθλητές θέλησαν στο Πεκίνο να κλείσουν την καριέρα τους".

- Πώς ξεπεράστηκαν τα προβλήματα με την υποχρηματοδότηση της προετοιμασίας των αθλητών μας;

- Δεν θα είχαμε όλες αυτές τις προκρίσεις αν δεν είχε δώσει έναν μεγάλο αγώνα η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Για πρώτη φορά από το 2009 και μετά η ΕΟΕ δεν πήρε ούτε ένα ευρώ από το κράτος για την ολυμπιακή προετοιμασία των αθλητών. Καταφέραμε με την έμμεση συνδρομή της πολιτείας (πήραμε μια σημαντική χορηγία από τον ΟΠΑΠ για τα τελευταία δύο χρόνια) να πληρώσουμε ταξίδια αθλητών για να συμμετέχουν σε αγώνες όπου κρινόταν η πρόκρισή τους στο Λονδίνο και ταυτόχρονα φέραμε εταιρείες, κυρίως από το εξωτερικό, να δώσουν χρήματα καθώς τους πείσαμε να γίνουν χορηγοί της ΕΟΕ. Και υπήρξαν φωνές που έλεγαν -για να τιμωρήσουμε το κράτος που δεν έδινε χρήματα- να μη στείλουμε αθλητές στους Αγώνες, να διαμαρτυρηθούμε ή να εκβιάσουμε. Προσωπικά ήμουν κάθετα αντίθετος. Δεν μπορούμε να βάζουμε μπροστά τους αθλητές για να διεκδικήσουμε κάτι οικονομικό. Αλλά υπήρξαν στιγμές που σκεφτόμασταν αν θα κάνουμε στολές για τους αθλητές που θα παρελάσουν.

- Με τι στόχο πήγαμε στο Λονδίνο;

- Στο Πεκίνο κατακτήσαμε τέσσερα μετάλλια, στόχος μας τώρα είναι να περάσουμε τον αριθμό "τέσσερα" και αν είναι δυνατόν να το καταφέρουμε κατά 50%, δηλαδή να επιστρέψουμε με έξι μετάλλια. Επιτυχία είναι και κάθε πλασάρισμα σε τελικό.

- Σε ποια αθλήματα συγκεντρώνονται οι μεγαλύτερες ελπίδες μας;

- Εχουμε την τύχη να έχουμε πολλά αθλήματα και πολλούς αθλητές που διεκδικούν υψηλές θέσεις. Δεν ξέρουμε το τελικό αποτέλεσμα, αυτή είναι η ομορφιά των Αγώνων, αλλά νομίζω ότι το νούμερο ένα άθλημα είναι η κωπηλασία. Ταιριάζει και με την οικονομική επικαιρότητα, οι Ελληνες κωπηλατούν...

Αλλά διεκδικούμε μετάλλια στην κολύμβηση, στις μακρινές αποστάσεις, στον στίβο, στο τζούντο, στην ιστιοπλοΐα, στην ενόργανη γυμναστική, ακόμα και σε αθλήματα που είναι λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό, όπως η σκοποβολή και η ξιφασκία. Επομένως βλέπουμε μια μεγάλη σειρά από αθλήματα όπου έχουμε αθλητές υψηλού επιπέδου και διεκδικούμε διακρίσεις. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν πηγαίνεις με βεβαιότητες, δεν μπορεί να σου "βγουν" όλα, όμως την ίδια στιγμή οι Αγώνες είναι και μια διοργάνωση των εκπλήξεων, μπορείς να έχεις ένα μετάλλιο που δεν το είχες υπολογίσει.

Οκτώ δισ. το πραγματικό κόστος των Αγώνων της Αθήνας

Ο Σπύρος Καπράλος υπήρξε ένας από τους ισχυρούς άνδρες των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Οκτώ χρόνια μετά οι αναμνήσεις των Ελλήνων είναι συγκεχυμένες. "Ως προς το κόστος των Αγώνων", επισημαίνει ο κ. Καπράλος, "το ΠΑΣΟΚ το αναβίβαζε σε 5,6 δισ. ευρώ και η Ν.Δ. σε 11 δισ. ευρώ. Και επειδή εγώ εργάστηκα και με τους δύο επιτρέψτε μου να έχω άποψη. Θέλω να σας θυμίσω ότι εκείνη την εποχή μια σειρά έργων που δεν είχαν καμία σχέση με τους Αγώνες βαφτίστηκαν "ολυμπιακά" για να προχωρήσουν, επιβαρύνοντας όμως τον ολυμπιακό προϋπολογισμό. Στην πραγματικότητα οι Αγώνες της Αθήνας δεν στοίχισαν παραπάνω από 8 δισ. ευρώ. Οταν η χώρα μας έφτασε πέρυσι, πριν από το κούρεμα, να παρουσιάζει χρέος 360 δισ. ευρώ καταλαβαίνετε ότι τα 8 των Αγώνων ήταν ένα ελάχιστο ποσοστό, κοντά στο 2,5%. Αυτό όμως που άφησαν οι Αγώνες είναι κάτι που κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να μας το θυμίσει. Αλλαξε η ζωή στην Αθήνα χάρη στους Αγώνες".

- Κύριε Καπράλο, ο βασικός άξονας της κριτικής ήταν η μεταολυμπιακή χρήση των εγκαταστάσεων.

- Και είναι μια κριτική απολύτως δίκαιη. Χάσαμε πολύ χρόνο αλλάζοντας διαρκώς τις χωροθετήσεις των αθλημάτων. Υπήρχε η προσέγγιση "αυτό που πληρώνουμε τουλάχιστον να μας μείνει", ενώ με την ενοικίαση μιας πρόχειρης εγκατάστασης, στο ένα τρίτο της "μόνιμης", δεν θα σου έμενε απολύτως τίποτα. Δεύτερον, οι ομοσπονδίες ήθελαν, όπως ήθελαν και ορισμένοι εργολάβοι και άλλοι, να γίνουν έργα. Οι ομοσπονδίες υποστήριζαν ότι το άθλημά τους θα είχε μέλλον αν "κληρονομούσαν" μετά τους Αγώνες μια σύγχρονη εγκατάσταση. Επίσης λόγω της πίεσης του χρόνου τρέχαμε όλοι για να προλάβουμε να γίνουν οι εγκαταστάσεις χωρίς να υπάρχει μια δεύτερη ομάδα από πίσω που θα σκεφθεί τι θα γίνουν όλα αυτά τα γήπεδα μετά τους Αγώνες. Την ίδια στιγμή ξεχνάμε πόσο σημαντική ήταν η οργανωτική επιτυχία για την εικόνα της Ελλάδας στον πλανήτη.

- Υπήρξατε στενός συνεργάτης της κ. Αγγελοπούλου. Η γνώμη σας για το πρόσωπό της;

- Η κ. Αγγελοπούλου και ο κ. Αγγελόπουλος ήταν αυτοί που έφεραν τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Ελλάδα. Και αυτούς φώναξε η Ελλάδα για να τους οργανώσει. Η κ. Αγγελοπούλου με την επιτυχία της αυτή φόβισε ορισμένους στο πολιτικό σύστημα. Και το πολιτικό σύστημα έχει αναπτύξει μεθόδους αυτοπροστασίας.

- Εχετε επικοινωνία μαζί της;

- Οχι. Και δεν έχει σημασία. Αυτό που λέω είναι ότι χωρίς την κ. Αγγελοπούλου δεν θα γίνονταν Ολυμπιακοί Αγώνες στην Ελλάδα.

Λάθος η κατάργηση των κινήτρων σε αθλητές ολυμπιακού επιπέδου

Μετά τα προβλήματα ντόπινγκ αθλητών της χώρας πριν και κατά τη διάρκεια των Αγώνων της Αθήνας και του Πεκίνου, οι Ελληνες είμαστε μουδιασμένοι. Ο Σπύρος Καπράλος δεν συμμερίζεται τον σκεπτικισμό μας. Πιστεύει ότι έχουμε λόγους να παρακολουθήσουμε τους Αγώνες του Λονδίνου με ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον. "Και σε ενδεχόμενο επιτυχίας οι Ελληνες θα νιώσουν διπλά χαρούμενοι. Πρώτα απ' όλα πεποίθησή μας είναι ότι τα μετάλλια καλώς να έρθουν, αλλά θέλουμε να είναι "καθαρά" μετάλλια. Και ελπίζουμε ότι αυτήν τη φορά η ελληνική αποστολή, σε αντίθεση με τους Αγώνες της Αθήνας και του Πεκίνου, να μην επισκιαστεί με θέματα ντόπινγκ. Αρα, νούμερο ένα στόχος είναι καθαρά μετάλλια και νούμερο δύο, σε μια περίοδο που η χώρα και οι Ελληνες περνάνε τόσο δύσκολες στιγμές, οι επιτυχίες των Ελλήνων αθλητών κάτω από αντίξοες οικονομικές συνθήκες, χωρίς βοήθεια και συχνά με προσπάθεια ηρωικών διαστάσεων, να δώσουν ακόμα μεγαλύτερη χαρά και περηφάνια. Και θα μεταδώσουν την αίσθηση ότι εμείς οι Ελληνες ακόμα και στα δύσκολα τα καταφέρνουμε.

- Και χωρίς τα κίνητρα του παρελθόντος.

- Δεν πιστεύω ότι οι αθλητές πήγαιναν στους Ολυμπιακούς Αγώνες εξαιτίας των κινήτρων που είχε θεσπίσει το ελληνικό κράτος. Πήγαιναν για να πετύχουν. Βεβαίως σε άλλες εποχές η πολιτεία είχε ορίσει απλόχερα μια σειρά κινήτρων. Και δικαίως όταν πολλές φορές τεντώνει πολύ το λάστιχο, κόβεται. Συμφωνώ, έκανε λάθη στο παρελθόν η πολιτεία, οι επιβραβεύσεις απλώθηκαν πολύ και επωφελήθηκαν άνθρωποι που δεν το άξιζαν, αλλά από την άλλη πλευρά τα κίνητρα καταργήθηκαν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των κρουσμάτων ντόπινγκ.

- Διαφωνείτε;

- Ναι, διαφώνησα με την κατάργηση των κινήτρων και διαφωνώ. Γιατί πιστεύω ότι παρά τις οικονομικές δυσκολίες η πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει στους αθλητές υψηλού επιπέδου μια σειρά διευκολύνσεων. Και δεν μιλάω πάντα για οικονομικά κίνητρα. Να διευκολύνει αθλητές με τις απουσίες τους στο σχολείο, στις σπουδές τους, να εισάγονται χωρίς εξετάσεις σε ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Να παίρνουν ειδική άδεια οι δημόσιοι υπάλληλοι και όχι άνευ αποδοχών, όπως πέρασε σε έναν πρόσφατο νόμο. Και μιλάμε για τους αθλητές ολυμπιακού επιπέδου - και όπως βλέπετε δεν είναι εκατοντάδες. Επιμένω σε κίνητρα μη οικονομικού χαρακτήρα. Δεν πιστεύω ότι ένας ολυμπιονίκης πρέπει να είναι μόνιμα αργόσχολος ή να μην δουλέψει ποτέ ξανά στη ζωή του για τα επόμενα 35 επειδή έγινε ολυμπιονίκης. Αλλά όσο διαρκεί η αθλητική του καριέρα το κράτος οφείλει να τον στηρίζει.

- Τελικά, τα κίνητρα έκαναν το ντόπινγκ ή το ντόπινγκ έκανε τα κίνητρα;

- Ενας αθλητής όταν αρχίζει την καριέρα του θέλει να φτάσει ψηλά. Εκείνη τη στιγμή δεν σκέφτεται ότι θέλει να φτάσει ψηλά λόγω κινήτρων. Ξέρει ότι πολύ λίγοι θα φτάσουν στην κορυφή της πυραμίδας, αλλά δεν μπορεί να αποκλείσει κανείς ότι όταν φτάσει δεν θα βάλει το χέρι στο μέλι. Γενικά όμως πιστεύω ότι δεν είναι τα κίνητρα αυτά που ευθύνονται για την έξαρση της χρήσης αναβολικών.

Μικρογραφία της κοινωνίας

- Τι έφταιξε;

- Βρέθηκε ένας τρόπος για κάποιους αθλητές "να κλέβουν" χωρίς τον φόβο ότι θα τους πιάσουν και αν τους πιάσουν η τιμωρία θα είναι σχετικά μικρή ή θα υπάρξει αργή απονομή της Δικαιοσύνης. Μη γελιόμαστε, ο αθλητισμός είναι μικρογραφία της κοινωνίας.

- Η Ελλάδα βρέθηκε στο στόχαστρο για το θέμα των αναβολικών. Ακόμα είμαστε δακτυλοδεικτούμενοι;

- Τραυματιστήκαμε πολύ ως χώρα και στην Αθήνα, και μάλιστα παραμονές της έναρξης των Αγώνων του 2004, και στο Πεκίνο όπου παρουσιάστηκαν πολλαπλά κρούσματα. Μετά το Πεκίνο μάλιστα μια ολόκληρη ομάδα αποδεκατίστηκε σχεδόν, μιλάω για την άρση βαρών. Αλλά νομίζω γίνονται προσπάθειες από όλους για να μην επαναληφθούν παρόμοια κρούσματα. Το βασικό είναι να αποβάλουμε όλους όσοι εμπλέκονται. Τους αθλητές που πολλές φορές είναι τα θύματα, αλλά όχι μόνον αυτούς, γιατί πολλές φορές εμπλέκονται προπονητές, γιατροί και κυρίως έμποροι. Δυστυχώς, παρ' ότι έχουν υπάρξει σχετικές καταγγελίες, η Πολιτεία δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει τη σύγχρονη αυτή μάστιγα του αθλητισμού που λέγεται ντόπινγκ (σ.σ.: Την Πέμπτη ανακοινώθηκε ότι ο Δημ. Χονδροκούκης παγκόσμιος πρωταθλητής στο άλμα εις ύψος, δεν θα μετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες καθώς βρέθηκε θετικός σε έλεγχο ντόπινγκ. Προηγήθηκε ο αποκλεισμός της Βούλας Παπαχρήστου, πρωταθλήτριας στο τριπλούν, για το "ρατσιστικό σχόλιο" στο Twitter).

- Επομένως, είμαστε ακόμα εκτεθειμένοι στο πρόβλημα;

- Πάντα είμαστε εκτεθειμένοι. Ευτυχώς η νομοθεσία προβλέπει σκληρές ποινές και ελπίζει κανείς ότι το πάθημα έγινε μάθημα.

- Θα έχουμε αθλητές και αθλήτριες της άρσης βαρών στο Λονδίνο;

- Μόλις έναν αθλητή και είμαστε ευχαριστημένοι που έχουμε αυτόν τον έναν. Πρόεδος της ομοσπονδίας είναι ο Πύρρος Δήμας, έχει κάνει μια μεγάλη προσπάθεια να καθαρίσει αυτό το σύννεφο που υπήρχε πάνω από το άθλημά του, ας του ευχηθούμε πραγματικά να τα καταφέρει.

Η συνάντηση

Επιλέξαμε ένα νέο εστιατόριο, το ανοιχτόκαρδο και φωτεινό "Σπίτι", στην οδό Καποδιστρίου 42 στη Νέα Φιλοθέη, κοντά στην έδρα της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής. Ως ορεκτικό δοκιμάσαμε μια ωραία σαλάτα με φασολάκια και φέτα, για να ακολουθήσουν τα "κυρίως", μια ταλιάτα και μια ριγκατόνι με κόκκινη σάλτσα. Για όλα αυτά, μια coca cola light, δύο εσπρέσο και μια πολύ καλή πανακότα πληρώσαμε 43 ευρώ.

Oι σταθμοί του

1955

Γεννιέται στην Αθήνα.

1969

Πρωταθλητής Ελλάδας στην κολύμβηση έως το '75.

1973

Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και MBA στη Γαλλία. Εως το 2000 εργάζεται σε ανώτατες θέσεις στον τραπεζικό τομέα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

1980

Με την Εθνική Ομάδα Πόλο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας.

1984

Με την Εθνική Ομάδα Πόλο στους Ολυμπιακούς του Λος Αντζελες.

1996

Αρχηγός της ελληνικής αποστολής στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα.

2000

Eντεταλμένος σύμβουλος της Οργανωτικής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων "Αθήνα 2004".

2004

Γενικός γραμματέας Ολυμπιακών Αγώνων του υπ. Πολιτισμού και City Manager κατά τη διάρκεια των Αγώνων.

2004

Προέδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών και διευθύνων σύμβουλος της ΕΧΑΕ.

Μια απολαυστική Συνέντευξη Διονύσης Σιμόπουλος

Η Ελλάδα διαθέτει τα καλύτερα μυαλά

Διονύσης Σιμόπουλος, διευθυντής Πλανηταρίου
Η επιστήμη και η θρησκεία είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα

Της Μαριας Kατσουνακη

από εδώ

Οσο και να χαρακτηρίζει ο Διονύσης Σιμόπουλος το νετρίνο «ένα τίποτα που είναι κάτι», εντούτοις νιώθεις λίγο άβολα όταν λέει ατάραχος: «Φυσικά αυτή τη στιγμή σας διαπερνούν δισεκατομμύρια νετρίνα, τα οποία δεν καταλαβαίνετε»! Στη διάρκεια της συνάντησής μας στο Ευγενίδειο Πλανητάριο αντιμετώπισα πολλές φορές έκπληξη, ενθουσιασμό, απορία, καθώς ο διακεκριμένος φυσικός και αστρονόμος, που έχει ασχοληθεί ειδικά με την εκλαΐκευση της επιστήμης του, μπορεί να αφηγείται ιστορίες του Σύμπαντος με τη γνώση του ειδήμονα και τη μεταδοτικότητα του ασκημένου δασκάλου. Ηταν ένα μόλις 24ωρο μετά την ανακοίνωση για την ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς στο αμφιθέατρο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN), στη Γενεύη, και το «σωματίδιο του Θεού» θα όφειλε να έχει μονοπωλήσει τη συζήτησή μας.

Πώς να αντισταθείς, όμως, στην πληροφορία ότι «σε 2 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα ο δικός μας γαλαξίας θα συγκρουστεί με τον γαλαξία της Ανδρομέδας» ή ότι «κάθε δευτερόλεπτο που περνάει γεννιούνται πάνω στη Γη δύο μωρά, ενώ στο Σύμπαν γεννιούνται 65.000 άστρα». Αλλά, βέβαια, «αυτά είναι απλά. Υπάρχουν δύσκολα ερωτήματα στα οποία δεν έχουμε δώσει απαντήσεις. Οπως η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια. Μακροχρόνια, τα πειράματα που γίνονται στο CERN ίσως μας διαφωτίσουν».

Ο κ. Σιμόπουλος είναι εξοικειωμένος με τη δημοσιότητα. Οχι μόνο γιατί από το 1973, που επέστρεψε από την Αμερική στην Ελλάδα, κατέχει τη θέση του διευθυντή του Ευγενίδειου Πλανητάριου, αλλά και γιατί έχει σημαντική συγγραφική και δημοσιογραφική δραστηριότητα, ενώ έχει εργαστεί και ως σεναριογράφος σε εκπομπές σχετικές με το αντικείμενό του.

– Με αυτήν την υπερανίχνευση του ελάχιστου, όπως είναι η ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς, πού καταλήγουμε; Μπορούμε να προσανατολιστούμε στις ενδεχόμενες εφαρμογές ή είναι πολύ νωρίς;

– Τι υπάρχει πίσω από τον Υμηττό και την Πάρνηθα; Αν δεν πας εκεί, δεν πρόκειται να το δεις. Αν με ρωτάγατε το 1969 που πήγε άνθρωπος στο φεγγάρι για πρώτη φορά, τι εφαρμογή έχει το διαστημικό πρόγραμμα, θα σας έλεγα ότι δεν ξέρω. Πράγματι, δεν γνωρίζαμε πού θα οδηγούσε. Σήμερα, δεν υπάρχει ούτε μια δραστηριότητα του ανθρώπου που να μην έχει επηρεαστεί από την ανάπτυξη των διαστημικών ερευνών. Καθένας από εμάς, κάθε μέρα, χρησιμοποιεί 50 με 60 διαφορετικά αντικείμενα που προέρχονται από τη διαστημική έρευνα. Μεταξύ των οποίων είναι, φυσικά, τα κινητά και το ψηφιακό μαγνητόφωνο όπως αυτά που έχουμε τώρα μπροστά μας... Αρα, σήμερα δεν μπορώ να σας πω τι εφαρμογές θα υπάρξουν. Μπορώ, όμως, να διακινδυνεύσω την πρόβλεψη ότι το επόμενο βραβείο Νομπέλ θα το πάρει ο Πίτερ Χιγκς.

Απίστευτος ενθουσιασμός

– Είναι βέβαιο ότι πρόκειται για το μποζόνιο Χιγκς;

– Η πιθανότητα λάθους ήταν μέχρι σήμερα 1 στις 550. Μετά την ανακοίνωση, η πιθανότητα λάθους είναι 1 στα 3,5 εκατομμύρια, όταν η πιθανότητα να σκοτωθώ από πτώση αστεροειδούς είναι 1 στις 25.000!

– Συμμερίζεστε τη χαρά της πολυπληθούς επιστημονικής κοινότητας του CERN;

– Οταν έχεις χάσει κάτι πολύ σημαντικό, που ξέρεις όμως ότι υπάρχει κάπου, και ξαφνικά το βρίσκεις, δεν χαίρεσαι; Πολλαπλασιάστε αυτήν τη χαρά επί ένα δισεκατομμύριο! Ημουν παρών το ’92, στην Ουάσιγκτον, στην ανακοίνωση που θα έκανε ο Τζορτζ Σμουτ για τα αποτελέσματα της διαστημοσυσκευής COBE (COsmic Background Explorer), μαζί με άλλα 2.000 άτομα, που κατέγραψε για πρώτη φορά το πορτρέτο του Σύμπαντος. Τι έγινε τη στιγμή της ανακοίνωσης δεν μπορώ να σας περιγράψω. Οταν βλέπεις τη θεωρία πειραματικά αποδεδειγμένη σε γραφική παράσταση, η ταύτιση προκαλεί απίστευτο ενθουσιασμό.

Του μεταφέρω τη δήλωση του Μητροπολίτη Πειραιώς με αφορμή την ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς, ότι «πίσω από αυτές τις απόψεις κρύβεται το αποκρουστικό πρόσωπο του δαιμονισμού».

Ο κ. Σιμόπουλος έχει αντιμετωπίσει παρόμοιες αντιλήψεις: «Η επιστήμη και η θρησκεία είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Η επιστήμη απαιτεί απόδειξη. Δεν μπορείς να κάνεις μια υπόθεση χωρίς να έχεις αποδεικτικά στοιχεία μέσω του πειράματος. Αντίθετα, η θρησκεία δεν απαιτεί απόδειξη. Μπορεί κανείς να πιστεύει ό,τι θέλει».

– Τι θα απαντούσατε στον μητροπολίτη Πειραιά;

– Αυτό που έλεγε και ο Πλάτωνας: δικαίωμα στη γνώμη έχουν άπαντες. Γνώση για τη γνώμη όμως που έχουν, έχουν;

Δεν διαχωρίζω τη δημόσια από την ιδιωτική έρευνα

Πριν από το γεύμα, περιπλανηθήκαμε για λίγο με τον Διονύση Σιμόπουλο στους διάφορους χώρους του Πλανηταρίου. Με οδηγεί πρώτα στο παλιό Πλανητάριο. «Από το 1919 άρχισαν οι έρευνες, το 1925 φτιάχτηκε στην ουσία το πρώτο, μετά έγινε το μοντέλο 2, ύστερα το 4. Αυτό, το πρώτο, περιλαμβάνει 9.000 άστρα, όσα ήταν στον ουρανό. Τα καινούργια συστήματα μπορούν να υπολογίσουν δισεκατομμύρια άστρα στη θέση που βρίσκονται. Υπάρχουν περίπου 100 δισ. άστρα στον γαλαξία μας και έχουμε 100 δισ. γαλαξίες στο Σύμπαν». Ο σύγχρονος εξοπλισμός είναι πράγματι εντυπωσιακός. Μια επίσκεψη εξηγεί απολύτως την κατάταξη του ελληνικού Πλανηταρίου στα πέντε καλύτερα του κόσμου σε Ευρώπη και Αμερική.

«Θεωρείτε ότι η Ελλάδα είναι πίσω στην έρευνα;», ρωτάω τον κ. Σιμόπουλο. «Η Ελλάδα έχει τα καλύτερα μυαλά και δεν είναι καθόλου σοβινιστικό αυτό που λέω. Οπου κι αν πάτε στον κόσμο και ιδιαίτερα στη Β. Ευρώπη και στη Β. Αμερική, όπου υπάρχουν τα καλύτερα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, θα βρείτε Ελληνες. Αλλά και στον τόπο μας, κάτω από άγριες συνθήκες, υπάρχει ένα αξιοζήλευτο ανθρώπινο δυναμικό».

Η έρευνα είναι ένας τομέας που απασχολεί ιδιαίτερα τον διευθυντή του Πλανηταρίου. «Οι άνθρωποι είμαστε από τη φύση μας περίεργα όντα. Είναι αυτό που μας κάνει κυνηγούς της γνώσης, πειραματιστές και εξερευνητές. Οπως έγραφε ο Αριστοτέλης πριν από 2.300 χρόνια: «Φύσει του ειδέναι ορέγεται ο άνθρωπος» είναι στη φύση του ανθρώπου να θέλει να μάθει. Ισως, κάτι βαθιά χαραγμένο στη γενετική μας δομή να είναι αυτό που μας ωθεί στην περιπέτεια της εξερεύνησης, στην αναζήτηση της αλήθειας.

– Ποια είναι η δική σας συμμετοχή στην «αναζήτηση της αλήθειας»;

– Θα το ξέρω το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου. Θα μου κάνει την τιμή η Διεθνής Ενωση Φυσικών να με βραβεύσει για τη συνεισφορά μου. Θα μιλήσουν διάφοροι, θα ακούσω τι έχουν να πουν και θα μπορέσω να σας απαντήσω!..

– Δημόσια και ιδιωτική έρευνα. Πιο σημαντική η δημόσια από την ιδιωτική;

– Οχι. Δεν το διαχωρίζω. Η έρευνα είναι έρευνα. Σημαίνει ανακαλύψεις, πρόοδο της σκέψης και του πολιτισμού. Αν υπάρξει και το κέρδος τόσο το καλύτερο. Αρκεί το κέρδος να μην είναι η κινητήρια δύναμη αλλά η περιέργεια. Το Πλανητάριο είναι ιδιωτικό. Θα είχε φτιαχτεί από το κράτος;

Στη διαδρομή μας προς το εστιατόριο του απέναντι ξενοδοχείου, ρωτάω τον κ. Σιμόπουλο αν έχει επιθυμήσει ποτέ κάτι με πάθος. «Δεν έχω ζηλέψει ποτέ υλικά αγαθά. Εξάλλου, στο τέλος, όλοι μας θα είμαστε αστρόσκονη».

Το συναρπαστικό στην ιστορία του Σύμπαντος είναι... το άγνωστο

Παρά τους διαρκώς επιταχυνόμενους ρυθμούς με τους οποίους αυξάνεται η γνώση, υπάρχουν περιοχές ανεξιχνίαστες. Οπως η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια. «Ολοι οι γαλαξίες και τα άστρα είναι η φωτεινή ύλη που βλέπουμε, τα 92 χημικά στοιχεία που βρίσκονται ελεύθερα στη Φύση. Αυτά που βλέπουμε αποτελούν το 4% των συστατικών του Σύμπαντος. Η σκοτεινή ύλη, που δεν ξέρουμε τι είναι, το 23% και η σκοτεινή ενέργεια το 73%».

– Εχοντας αυτήν τη γνώση του Σύμπαντος, είστε πιο επικριτικός με την ανθρώπινη φύση;

– Ο Ελύτης είπε «ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας». Ενας κόκκος σκόνης που είναι ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να κατανοήσει τη Φύση. Γι’ αυτό είναι μέγας. Τι είναι τα καθημερινά προβλήματα μπροστά στο απέραντο Σύμπαν; Τίποτα. «Να μην ανησυχούμε λοιπόν;» θα αναρωτηθείτε. Να ανησυχούμε, αλλά για πραγματικά σοβαρές αιτίες όπως η διάλυση της οικογένειας, η έλλειψη αλληλεγγύης. Πραγματική αλληλεγγύη είναι η γειτονιά, το σπίτι. Κι εμείς, ώς σήμερα τουλάχιστον, αν δεν είχαμε μεζονέτα ή τρία αυτοκίνητα δεν αισθανόμαστε καλά.

– Πότε αντικρίσατε το Σύμπαν για πρώτη φορά;

– Το 1960. Ημουν πρόσκοπος στην Παρνασσίδα. Στη μέση της αμερικάνικης κατασκήνωσης υπήρχαν τρία τηλεσκόπια. Το ’60 είχε πετάξει ο Σπούτνικ αλλά όχι ο άνθρωπος. Κοίταξα από το τηλεσκόπιο. Τη στιγμή εκείνη ανέβαινε το φεγγάρι πάνω από το βουνό και θα μπορούσε κανείς να το πιάσει. Από τότε έγινε σκοπός ζωής.

– Τι οφείλετε στην ενασχόλησή σας με αυτό το αντικείμενο; Τι έχετε εισπράξει;

– Οτι είμαι άνθρωπος. Με ενδιαφέρει να κατανοήσει τη Φύση ο γεράκος του χωριού, ο μπακάλης της γειτονιάς. Οταν πρωτοήρθα από την Αμερική στην Ελλάδα, ένας σεβάσμιος καθηγητής μου είχε πει: Ξέρεις, στις ομιλίες που θα κάνεις δεν πρέπει να τα λες απλά, γιατί θα φεύγει ο κόσμος δυσαρεστημένος και με τη βεβαιότητα ότι δεν είσαι και τίποτα σπουδαίο αφού δεν έχει καμία απορία για ό,τι λες... Με τη μελέτη του Σύμπαντος, κατανόησα τη μικρότητά μου.

– Τι είναι τόσο συναρπαστικό στην ιστορία του Σύμπαντος;

– Το άγνωστο. Και οι φωτογραφίες του Σύμπαντος που είναι έργα τέχνης. Γινόμαστε παιδιά. Επιστρέφουμε στα βασικά ερωτήματα: από πού ήρθαμε, πού πηγαίνουμε.

– ...Και στην έννοια του «τίποτα», του «κενού», του «μηδέν».

– Πειραματικά μπορούμε να πάμε πίσω στο ένα τρισεκατομμυριοστό του ενός τρισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. Πριν από εκεί έχουμε θεωρητικές εκτιμήσεις, για να πάμε πίσω στο μηδέν, στον μηδέν χρόνο. Από την ώρα μηδέν και μετά ξεκίνησε το Σύμπαν. Πριν, δεν ξέρουμε τι υπήρχε. Υπάρχουν όμως θεωρητικές εκτιμήσεις, όπως του Δημήτρη Νανόπουλου για παράδειγμα που λέει: υπάρχουν εικονικά σωματίδια, virtual particles, τα οποία βγαίνουν από το κενό και έχουν τη δυνατότητα να δανειστούν από την τράπεζα των ενεργειών του σύμπαντος για απειροελάχιστο χρονικό διάστημα μια ποσότητα ενέργειας, την οποία όμως πρέπει αμέσως να την αποδώσουν στην τράπεζα. Δανείζεται, λοιπόν, το σωματίδιο αυτό την ενέργειά του και αμέσως την αποδίδει. Αυτό μας το επιτρέπει η κβαντομηχανική. Δηλαδή η τράπεζα της ενέργειας, του απόλυτου κενού, είναι αυτή που δίνει ενέργεια και την επιστρέφει. Δεν γνωρίζουμε αν έτσι γίνεται, είναι θεωρία. Γνωρίζουμε όμως ότι υπάρχει ενέργεια στο κενό. Δεν είναι τίποτα κενό.

Οι οικονομολόγοι

– Αυτή η θεωρία σάς βοηθάει να δείτε τη σημερινή κρίση διαφορετικά από τους πολιτικούς και τους οικονομολόγους;

– Οι οικονομολόγοι λένε ότι είναι επιστήμονες. Τρίχες κατσαρές. Επιστήμη είναι κάτι που μπορεί να αποδειχθεί πειραματικά. Ολα τα άλλα είναι φρου φρου κι αρώματα. Βασίζονται σε θεωρητικές εκτιμήσεις που όταν πάει κανείς να τις εφαρμόσει... τρόικα! Εφαρμόζονται θεωρίες οι οποίες έχουν καταστροφικές συνέπειες στις κοινωνίες. Τι να κάνω τέτοια σωτηρία όταν καταστρέφεται ο κοινωνικός ιστός μιας χώρας; Οταν οι τράπεζες έδιναν εορτοδάνεια, διακοποδάνεια, δεν ήξεραν; Τι περίμεναν, να τα πάρουν πίσω από ανθρώπους που είχαν μισθό 1.000 ευρώ τον μήνα; Δεν αντιλαμβάνονταν ότι θα σκάσει η φούσκα; Γιατί θα πρέπει το κράτος να δανειστεί τώρα για να ξεχρεώσει τις τράπεζες;

– Ας επιστρέψουμε στο Σύμπαν!.. Τι «μηνύματα» παίρνετε;

– Ειδικά εμείς που έχουμε τον ρόλο του εκλαϊκευτή, του «πλανηταριατζή» όπως λέω, παίρνουμε την πρωτότυπη έρευνα και πρέπει να τη μεταφράσουμε σε κατανοητούς όρους για το ευρύ κοινό. Μερικές φορές το καταφέρνουμε, μερικές φορές όχι τόσο πολύ. Αλλά εμείς εδώ στο Πλανητάριο, έχουμε κάνει βήματα. Εκείνο που με χαροποιεί είναι να κάθομαι στη βεράντα και να χαζεύω το φεγγάρι. Τι να δει κανείς; Ο,τι έβλεπε και ο Δημόκριτος και ο Μεγαλέξανδρος. Ε, αυτό δεν είναι συνταρακτικό;

Διακόπτει για να με ρωτήσει αν έχω διαβάσει ένα παραμύθι του Αντερσεν, «Τι είδε το φεγγάρι». «Νομίζω πως όχι», απαντώ. Μου το συστήνει ανεπιφύλακτα: «Α, είναι καταπληκτικό. Να το βρείτε και να το διαβάσετε. Τι λέει; Το φεγγάρι βλέπει 30 διαφορετικές ιστορίες και τις περιγράφει... δεν θυμάμαι ακριβώς. Τέτοια παραμύθια γεννιούνται στο κεφάλι μου».

Η συνάντηση

Με τον Διονύση Σιμόπουλο φάγαμε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου «Μετροπόλιταν». Καθώς είναι σταθερός πελάτης (αφού βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Ευγενίδειο), γνωρίζεται με το προσωπικό. Ετσι όλοι ήταν πολύ φιλικοί και εξυπηρετικοί, μας παραχώρησαν ένα ήσυχο γραφείο για να μιλήσουμε χωρίς τον θόρυβο του εστιατορίου. Επιλέξαμε από ένα πιάτο με σούσι και δύο κόκα κόλες. Μας κέρασαν παγωτό. Σύνολο: 38 ευρώ.

Oι σταθμοί του

1943
Γεννήθηκε στα Γιάννενα.

1963
Σπουδές στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα, Μπατόν Ρουζ (Επικοινωνία και Αστροφυσική).

1967
Επιμελητής και Διευθυντής Πλανηταρίου στο Κέντρο Τεχνών και Επιστημών της Λουιζιάνα.

1973
Τοποθετείται διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

1976
Γενικός Γραμματέας της Ενωσης Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πλανηταρίων.

1978
Εταίρος (Fellow) της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Αγγλίας.

1994
Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Αστρονομική Εκπαίδευση.

1996
IPS Service Award, ανώτατη τιμητική διάκριση της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων για τη συνεισφορά του στη διεθνή αστρονομική εκπαίδευση.

2006
Τιμήθηκε με τον «Ακαδημαϊκό Φοίνικα» (Palmes Academiques) της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Cern 2012

Το 2008 κυκλοφορούσε το Jupiter, έγινε μια δημοσίευση και στο astro.com ξεκίνησα αυτή την ανάρτηση. Καλο ειναι να την διαβάσετε όλη προσεκτικά, να συγκρίνεται και τις ημερομηνίες. Δείτε, όμως και την σημερινή 4 7^ου 2012 (νο 19).

Θέλω τελικά να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Μιχάλη Βαφεία και στον Γιώργο Πανόπουλο για την αφορμή που μου έδωσαν και σε επέκταση για την επιτυχία που όλοι θάβουν, αν την είχε κάνει άλλος/οι ακόμα και σήμερα, θα απαιτούσαν να τους προσκυνούν, Αυτά!

Cern

Οι επιστήμονες επιβεβαιώνουν επισήμως την ύπαρξη του "σωματιδίου του Θεού"

περισσότερα εδώ

Η ύπαρξη του μποζονίου του Χιγκς, ή αλλιώς του "σωματιδίου του Θεού", επιβεβαιώνεται επισήμως από την επιστημονική κοινότητα.Με την ανακάλυψη του συγκεκριμένου σωματιδίου, αυξάνονται οι πιθανότητες να κατανοήσουμε δυνάμεις που καθορίζουν την εξέλιξη του Σύμπαντος από τη στιγμή της δημιουργίας του μέχρι σήμερα.

Η διεθνής επιστημονική κοινότητα των φυσικών υποδέχτηκε με αισιοδοξία τα αποτελέσματα των ερευνητικών εργασιών για την ανεύρεση του μποζονίου του Χιγκς, που πραγματοποίησαν δύο πολυπληθείς ομάδες ειδικών, αξιοποιώντας τα δεδομένα από τους ανιχνευτές ATLAS και CMS του "Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων" στο CERN.

Περισσότερα στοιχεία αναμένονται την επόμενη εβδομάδα για το μποζόνιο Χιγκς, που αποτελεί άλλωστε αντικείμενο παγκόσμιας έρευνας και αντιπαράθεσης για την παγκόσμια κοινότητα της Φυσικής. Σύμφωνα με τη Daily Mail, τα πειράματα του CERN είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το μποζόνιο βρίσκεται στο φάσμα μεταξύ 115 και 127 GeV. Το γκιγκα-ηλεκτρόνιο βολτ αποτελεί τη συνηθισμένη μονάδα μέτρησης για τη μάζα υποατομικών σωματιδίων, ενώ ένα GeV είναι περίπου ίσο με τη μάζα ενός πρωτονίου.

Κοντά στην ανακάλυψη της δημιουργίας του Σύμπαντος

Οι επιστήμονες του "Large Hadron Collider" ανέφεραν ότι είναι πλέον 99,99% σίγουροι ότι έφτασαν στην ανακάλυψη του σωματιδίου. Το σωματίδιο εντοπίστηκε στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων. Ο επιταχυντής είναι ένα τούνελ μήκους 18 μιλίων (28,96 χιλιόμετρα), το οποίο είναι θαμμένο στο υπέδαφος (100 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Γης) κοντά στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας, μέσα στο οποίο οι επιστήμονες προσπαθούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες εκείνες που οδήγησαν στο Μπιγκ Μπανγκ, έτσι ώστε να ερμηνεύσουν τη γέννηση του Σύμπαντος. Ή αλλιώς, να "φωτογραφίσουν" τον Θεό.

Οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν από δύο πολυπληθείς ομάδες ειδικών που συντονίστηκαν από τον καθηγητή Peter Higgs, το όνομα του οποίου δόθηκε στο σωματίδιο.

Η ανεύρεση του μποζονίου του Χιγκς, το οποίο προτάθηκε από τον Βρετανό φυσικό τη δεκαετία του 1960 ως το σωματίδιο εκείνο που προσδίδει μάζα σε άλλα σωματίδια, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την επιβεβαίωση της λεγόμενης θεωρίας της υπερσυμμετρίας.

Η θεωρία αυτή, αποτελεί ένα πολύτιμο ερμηνευτικό εργαλείο για την κατανόηση βαθύτερων καταστάσεων και δυνάμεων που ρυθμίζουν τη λειτουργία του Σύμπαντος. Αυτές οι δυνάμεις είναι αόρατες από τον άνθρωπο και αντιπροσωπεύουν το 90% του Σύμπαντος. Τι υποστηρίζει η θεωρία της υπερσυμμετρίας;

Το μποζόνιο μπορεί να μας οδηγήσει στην κατανόηση του Σύμπαντος

Με τη μελέτη του μποζονίου, μπορούμε να ελέγξουμε την αξιοπιστία της πολύ φιλόδοξης θεωρίας της υπερσυμμετρίας, που κάνει λόγο για καινούργιες μορφές ύλης, δηλαδή τα υπερσυμμετρικά σωματίδια. Με άλλα λόγια, όπως για κάθε σωματίδιο υπάρχει ένα αντισωματίδιο, έτσι μπορεί να υπάρχει και το υπερσυμμετρικό του σωματίδιο. Απέναντι σε ένα ηλεκτρόνιο ίσως να βρίσκεται ένα υπερσυμμετρικό ηλεκτρόνιο που ναι μεν διαθέτει το ίδιο φορτίο και αλληλεπιδρά με τον ίδιο τρόπο, διαθέτει ωστόσο άλλη μάζα και άλλη τρόπο περιφοράς.

Για την αναζήτηση του δυσδιάκριτου σωματιδίου που προσδίδει μάζα στο σύμπαν, έχουν δαπανηθεί ήδη δισεκατομμύρια ευρώ ενώ οι έρευνες αναμένεται να εντατικοποιηθούν.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr