Από το blog του Κ. Παπαδολιά, δανειζόμαστε.....

Άνθρωποι και Πρόσωπα από την ιστορία της Αστρολογίας

Ο Διαφωτισμός

-----------------

Ο Διαφωτισμός είναι μία περίοδος ανάπτυξης της επιστήμης. Κατά την περίοδο αυτή η Αστρολογία πέφτει σε δυσμένεια, καθώς δε στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα (π.χ. στην πραγματική κίνηση των πλανητών) και θεωρείται δεισιδαιμονία. Παρόλα αυτά πολλοί λεγόμενοι επιστήμονες όπως ο Κέπλερ ή ο Νεύτων έχουν ασχοληθεί και με την αστρολογία.
Ειδικά ο Νεύτων λέγεται ότι απάντησε στον αστρονόμο Χάλλευ, όταν εκείνος τον κατηγόρησε που ασχολιόταν με την Αστρολογία ότι εκείνος την είχε μελετήσει, ενώ ο Χάλλευ δεν την είχε μελετήσει.

Η απόσυρση της αστρολογίας από το προσκήνιο τη μετέφερε στο παρασκήνιο. Όσοι ήθελαν να τη μελετήσουν το έκαναν αναγκαστικά μυστικά στις λεγόμενες μυστικές αδελφότητες και ειδικότερα αυτές των τεκτόνων.

Αστρολόγοι της εποχής θεωρούνται ο μεγάλος γάλλος αποκρυφιστής Κόμης του Σαιν Ζερμαίν (1704-1784) και ο κόμης Καλλιόστρο στην Ιταλία (1743-1795).

Η ανακάλυψη του πλανήτη Ουρανού το 1781 έφερε άλλο ένα σημαντικό πλήγμα στην Αστρολογία. Το σύστημα των επτά πλανητών έπρεπε να αναπροσαρμοστεί και για κάποιο χρονικό διάστημα εξαιρέθηκαν ο Ήλιος και η Σελήνη από τους πλανήτες και εισήχθη η Γη έτσι ώστε να έχουμε ένα σύστημα πιο κοντά στην αστρονομική πραγματικότητα, διατηρώντας τον αριθμό 7. Δυστυχώς με την ανακάλυψη του Ποσειδώνα το 1843 γκρεμίστηκε κι αυτή η προσπάθεια και το σύστημα αυτό ξεχάστηκε.

Η εποχή του Ρομαντισμού

--------------------------

Ο 19ος αιώνας, αν και αιώνας φυσικών ανακαλύψεων και σημαντικών επιστημονικών επιτευγμάτων στη διανόηση σημαδεύτηκε κυρίως από το κίνημα του Ρομαντισμού. Το κίνημα αυτό συνοδευόμενο από την εμφάνιση ενός νέου κινήματος, του Πνευματισμού και με επιδράσεις από την Ινδική θρησκεία και φιλοσοφία που μιλούσε για μεταθανάτια ζωή και κύκλους επανενσάρκωσης οδήγησε στη δημιουργία του κινήματος του Εσωτερισμού ή της Εσωτερικής Φιλοσοφίας. Οι παλιές μυστικές αδελφότητες των Τεκτόνων ενισχύονται με την εμφάνιση εσωτερικών σχολών που δεν είναι πλέον και τόσο μυστικές, όπως η Θεοσοφική Εταιρία και η Νέα Ροδοσταυρική Αδελφότητα. Η Αστρολογία μέσα στις σχολές αυτές, αν και όχι πρωταγωνίστρια, αρχίζει και μπολιάζεται με ένα πνεύμα μεταφυσικό. Πολλοί αστρολόγοι προσπαθούν μέσα από το χάρτη να δουν την καρμική αποστολή του ατόμου, τι έκανε στην προηγούμενη ζωή του, κλπ. Εμφανίζεται έτσι μία αστρολογική σχολή, η επονομαζόμενη Εσωτερική Αστρολογία.

Παράλληλα όμως με αυτές τις εξελίξεις η Αστρολογία γίνεται και πιο μαζική. Ο αστρολόγος Ρ.Κ.Σμιθ με το ψευδώνυμο Ραφαέλ εκδίδει για πρώτη φορά αστρολογικές εφημερίδες με τις θέσεις των πλανητών και των οίκων μαζικά σε μορφή περιοδικού. Αυτές οι εφημερίδες απλοποιούν πολύ τη δουλειά του αστρολόγου που μπορεί να τις συμβουλεύεται απευθείας.

Ακόμη περισσότερο μαζική γίνεται η Αστρολογία με την εμφάνιση του Άλαν Λήο (ψευδώνυμο του William Frederic Allen, 1860-1917) που εκτός από ιδρυτής της λεγόμενης Εσωτερικής Αστρολογίας, που αναφέραμε πιο πάνω, βοήθησε και στη μαζική ενασχόληση του κόσμου με την Αστρολογία με την παροχή δωρεάν ωροσκοπίων σε αναγνώστες του αστρολογικού του περιοδικού Νέα Αστρολογία, που εξέδιδε από το 1904. Τα ωροσκόπια αυτά τα συνέτασσε μαζικά ως εξής. Είχε συντάξει με τους βοηθούς του την ερμηνεία κάθε αστρολογικής όψης σε ξεχωριστό χαρτί και επισύναπτε στο φάκελο του πελάτη εκείνες τις σελίδες που αντιστοιχούσαν στις όψεις που είχε στο χάρτη του (κάπως σαν τις τυποποιημένες ερμηνείες των σημερινών προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολοστιών). 

Το 1915 ίδρυσε την Αστρολογική Εστία του Λονδίνου (Astrological Lodge of London) και έγραψε συνολικά τριάντα βιβλία.

Ανάλογου μεγέθους προσωπικότητα στο χώρο της Αστρολογίας ήταν κι ο Σεφάριαλ (ψευδώνυμο του Walter Gorn Old, 1864 - 1929). Και αυτός ανέδειξε την εσωτερική πλευρά της Αστρολογίας, αναμιγνύοντας όπως συνηθιζόταν στην εποχή του ινδικές δοξασίες με παραδόσεις του τεκτονικού και εβραικού εσωτερισμού. 

Η ανάμιξη του Εσωτερισμού με την Αστρολογία αναδεικνύεται και στο όνομα της Άννας Χόρνιμαν (1860-1937), εξέχοντος στελέχους της εσωτεριστικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής, που είχε όμως και έντονη κοινωνική δράση, καθώς λέγεται για παράδειγμα είχε χρηματοδοτήσει πολλά από τα θεατρικά έργα του George Bernard Shaw καθώς και του μεγάλου ποιητή και δραματουργού William Butler Yeats. 

Η ανάμιξη της Αστρολογίας με άλλες αποκρυφιστικές τεχνικές όπως οι κάρτες Ταρώ ήταν άλλο ένα φαινόμενο της εποχής, καθώς στις μυστικές σχολές γίνονται πειραματικοί συγκριτισμοί διαφόρων εσωτερικών φιλοσοφιών.

Αν και έζησε μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα ο Άλιστερ Κρόουλυ (1875-1947) εντάσσεται στο ίδιο κλίμα του 19ου αιώνα. Ηγήθηκε της εσωτερικής σχολής της Χρυσής Αυγής και προχώρησε σε πρακτικές τελετουργικής μαγείας, ενώ κατηγορήθηκε και για σατανισμό.

Στην κατεύθυνση του εσωτερισμού εντάσσεται κι ο Ζεράρ Ανκώς (1965-1921) που με το ψευδώνυμο Παπύς έγραψε πολλά έργα τελετουργικής μαγείας και άλλα που αναφέρονταν στο εσωτεριστικό σύστημα της Καμπάλλα.

Η Αστρολογία τον 20ο αιώνα

----------------------------

Τον 20ο αιώνα νέες προσωπικότητες εμφανίζονται που αλλάζουν τη μορφή της Αστρολογίας και την απομακρύνουν από την κατεύθυνση του Εσωτερισμού. Ο Τσαρλς Κάρτερ (1887-1968), συνεχιστής του έργου του Άλαν Λήο, πρόεδρος της Αστρολογικής Εστίας του Λονδίνου, που είχε ιδρύσει ο Λήο, εξέδωσε το περιοδικό Αστρολογία, το 1926. Μετά την τραγική αποτυχία των αστρολόγων να προβλέψουν το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τσαρλς Κάρτερ εισηγείται μία πιο επιστημονική θεώρηση της Αστρολογίας. Ιδρύει την πρώτη πανεπιστημιακού επιπέδου αστρολογική ασχολή στην Αγγλία με το όνομα Σχολή Αστρολογικών Σπουδών (Faculty of Astrological Studies) και ξεκινάε για πρώτη φορά ένα γιγάντιο έργο συλλογής δεδομένων σε τράπεζες δεδομένων (Astro Databanks) για να παρακολουθούνται τα πολιτικά φαινόμενα από στατιστικής σκοπιάς και να αποφευχθεί ένα νέο τραγικό λάθος στις πολιτικές προβλέψεις των Αστρολόγων. Κλασσικό βιβλίο του, που έγραψε το 1930 είναι οι Αστρολογικές Όψεις (The Astrologican Aspects).

H Σχολή του Αμβούργου και η σχολή της Κοσμοβιολογίας που την ακολούθησε βασίζονται στην ιατρική έρευνα του μεγάλου γερμανού αστρολόγου και ερευνητή Reinhold Ebertin (1901-1988), ο οποίος συσχέτισε την εμφάνιση ασθενειών με αστρολογικούς παράγοντες, προτείνοντας (ή επαναφέροντας) αστρολογικές τεχνικές όπως η χρήση των μεσοδιαστημάτων ή άλλων ευαίσθητων αστρολογικών σημείων που υποδεικνύονταν από υποθετικούς πλανήτες. Με τη χρήση υποθετικών πλανητών ήθελε να αποδείξει ότι η Αστρολογία δεν είχε αστρονομική βάση, αλλά ήταν μία γλώσσα που ανίχνευε τη λειτουργία αρχετύπων.

Παρά την τραγική αποτυχία των άγγλων αστρολόγων να προβλέψουν το ξέσπασμα του Β'Παγκόσμιου Πολέμου κατά τη διάρκεια του Πολέμου οι αστρολογικές προβλέψεις συνεχίστηκαν και μάλιστα από το 1942 και μετά χρησιμοποιήθηκαν και ως εργαλείο προπαγάνδας. Επιμέρους γεγονότα όπως η εισβολή των Γερμανών στη Νορβηγία ή την Κρήτη είχαν προβλεφθεί από τον άγγλο αστρολόγο Νέυλορ (1889-1952) που κι εκείνος όμως είχε αποτύχει να δει το ξέσπασμα του Β'Παγκόσμιου Πολέμου.

Στη ναζιστική Γερμανία ο Χίτλερ χρησιμοποιούσε αστρολόγους για να προβλέψει την έκβαση του Πολέμου, αλλά κι εκεί από ο 1941 οι αστρολόγοι που δε δούλευαν για τον Χίτλερ συλλαμβάνονταν για να αποφευχθούν διαρροές αρνητικών προβλέψεων. Κάποιοι από αυτούς τους αστρολόγους προσλήφθηκαν από τους Βρεττανούς για να προβλέπουν τι θα έλεγαν οι γερμανοί αστρολόγοι στο Χίτλερ και να προσπαθήσουν να μαντέψουν τις επόμενες κινήσεις του, καθώς είναι γνωστό ότι επηρεαζόταν στις αποφάσεις του από εκείνους.

Την ίδια εποχή στην Αμερική δραστηριοποείται ο Μαρκ Έντμουντ Τζόουνς (1888-1980) ο οποίος με τη βοήθεια του μέντιουμ Έλσης Χουήλερ, καταγράφει εικόνες για αυτό που σήμερα γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε ως sabian symbols. Αυτά τα σύμβολα χρησιμοποιούνται σε αντιστοιχία με τις 360 μοίρες του ζωδιακού. Ο Τζόουνς συγγράφει επίσης ένα έργο για την Ωριαία Αστρολογία που θεωρείται πολύ σημαντικό.

Ο Ντέην Ρούντυαρ (ψευδώνυμο του γάλλου αστρολόγου Ντανιέλ Σεννεβιέρ, 1895-1985) θεωρείται ο μεγαλύτερος αναμορφωτής της σύγχρονης αστρολογίας μετά τον Άλαν Λήο. Ο Ρούντυαρ, πολυπράγμων, ασχολούμενος με τη ζωγραφική, τη μουσική σύνθεση και εξέχων πιανίστας μετανάστευσε στην Αμερική, μαθήτευσε στη Θεοσοφική Εταιρία και ήδη από το 1936 ταράζει τα αστρολογικά δεδομένα με την έκδοση του βιβλίου του Η Αστρολογία της Προσωπικότητας. Ο Ρούντυαρ συνθέτει τον Εσωτερισμό της Μπλαβάτσκυ με την Αναλυτική Ψυχολογία του Καρλ Γιουνγκ και την Ολιστική Φιλοσοφία του Γιαν Σματς για να ισχυριστεί ότι ο αστρολογικός χάρτης δεν είναι η καρμική μοίρα του ατόμου, αλλά αντίθετα περιέχει εκείνο που μπορεί να επιτύχει στη ζωή του, το δυναμικό του και το μέγιστο που μπορεί να εξελιχθεί. Πρώτος περιγράφει το χάρτη ως σύνολο "δυνατοτήτων" κι όχι "βεβαιοτήτων" που είναι στο χέρι του κάθε ανθρώπου αν θα τα εξελίξει ή θα τα αφήσει ανενεργά. Εισάγει έτσι τον παράγοντα της ανθρώπινης θέλησης στη διαχείριση του χάρτη, που γίνεται κάτι δυναμικό και εξελισσόμενο, καθώς ο άνθρωπος μπορεί με την επιλογή του να δώσει βαρύτητα σε ένα ή σε άλλο σημείο της προσωπικότητας του όπως υποδηλώνεται από το χάρτη. Το πόσο θα εξελιχθεί ο άνθρωπος δεν προκαθορίζεται στο χάρτη, αναφέρει ο Ρούντυαρ, αλλά είναι στο χέρι του ίδιου του ανθρώπου και στην ελεύθερη βούληση του.

Ο Ρούντυαρ με την παρέμβαση του αυτή εισάγει στην ουσία τη λεγόμενη Ψυχολογική Αστρολογία, την Αστρολογία δηλαδή που βλέπει τις πλανητικές θέσεις ως ψυχικά δυναμικά, τα οποία καλείται να διαχειριστεί το άτομο για να μπορέσει να ζήσει φυσιολογικά τη ζωή του.

Προς το τέλος του 20ου αιώνα (1980) ο Ρούντυαρ πάει ένα βήμα παραπέρα θεωρώντας ότι ο άνθρωπος μπορεί να πάει ακόμη υψηλότερα από το να εκπληρώσει απλά το ατομικό του δυναμικό. Με το βιβλίο του Αστρολογία της Μεταμόρφωσης που εκδίδεται αυτή τη χρονιά, αναφέρει ότι ο άνθρωπος μπορεί να φτάσει σε ένα ακόμη υψηλότερο επίπεδο συνειδητότητας όπως με δική του επιλογή γίνεται φορέας και αντιπρόσωπος των δυνάμεων της φύσης και του ανθρώπινου είδους. 

Από την ίδια εποχή αξίζει να αναφέρουμε τη δεσπόζουσα φυσιογνωμία της αμερικανίδας Εβάντελιν Άνταμς (1968-1934), για την οποία λέγεται ότι το 1914 προκάλεσε δίκη στη Νέα Υόρκη (όπου η Αστρολογία απαγορευόταν ως φτηνή μαντεία) και προκάλεσε το δικαστή να θέσει υπό δοκιμασία τις αστρολογικές της ικανότητες, για να δει αν η Αστρολογία ισχύει ή είναι φτηνή μαντεία. Αυτός της έδωσε τότε τα δεδομένα γέννησης ενός άγνωστου προσώπου, που αργότερα αποδείχτηκε ότι ήταν γιος του. Η Άνταμς περιέγραψε με τόση ακρίβεια το χαρακτήρα αυτού του ατόμου, ώστε ο δικαστής αναγκάστηκε να την αθωώσει.

Η Άνταμς έκανε και τις πρώτες ραδιοφωνικές εκπομπές αστρολογικού περιεχομένου.