Μάλιστα... κύριε Πρωθυπουργέ!

Της Ζέζας Ζήκου Κάθε φορά που ακούω τον Πόουλ Τόμσεν θυμάμαι την ιντριγκαδόρικη τηλεοπτική σειρά του BBC «Μάλιστα, κύριε Πρωθυπουργέ»! Η παραληρηματική ομιλία του κ. Τόμσεν στην προχθεσινή ομιλία του στο ιστορικό Πανεπιστήμιο LSE για ακόμη μια φορά κατήγγειλε το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας πως ευθύνεται για το «ναυάγιο» της πολιτικής του Μνημονίου. Δεν την εφάρμοσαν εκεί στην Ελλάδα, είπε. Γιατί, όμως, η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν εφάρμοσε το Μνημόνιο, αυτό που υπέγραψε; Ποιον κορόιδευε τελικά; Γιατί το πολιτικό σύστημα έκανε πίσω; Επειδή τη συνταγή του Μνημονίου την επέβαλαν το ΔΝΤ, η ΕΚΤ, η Κομισιόν; Οχι, βέβαια. Η παταγώδης αποτυχία της κυβέρνησης Παπανδρέου/Βενιζέλου να ελέγξουν το «βαθύ κράτος» έχει μεταφέρει όλο το κοινωνικό και οικονομικό βάρος της προσαρμογής του Μνημονίου στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος ευλόγως συνεχίζει να καταρρέει. Η αποτυχία είναι κυρίως πολιτική. Η «κρίση του αιώνα» που βιώνουμε μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία για να ασχοληθούμε με την ουσία της πολιτικής και να απορρίψουμε το δίλημμα «Μνημόνιο ή χρεοκοπία» που ετέθη ως φλέγον αξιακό ζήτημα της «σωτηρίας» της χώρας. Η χώρα στην οποία θα ζήσουμε θα είναι διαφορετική από εκείνη που γνωρίζαμε. Με αυτή την έννοια, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το ιστορικό νόημα της τρέχουσας περιόδου μπορεί να συνοψισθεί στην προώθηση της παραγωγικής ανταγωνιστικότητας με την υποτίμηση του βιοτικού επιπέδου εις βάρος των οποιωνδήποτε κοινωνικών κατακτήσεων και αδιαφορώντας για την επιβίωση της κοινωνικής συναίνεσης, μας λέει ξανά και ξανά ο κ. Τόμσεν. Το στέλεχος του ΔΝΤ έθεσε επιτακτικά θέμα νέων περικοπών στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, προβάλλοντας το γνωστό πλέον επιχείρημα ότι απαιτείται σημαντική μείωση του μισθολογικού κόστους στην Ελλάδα, προκειμένου να καταστεί η οικονομία της ανταγωνιστική! Είναι προφανές ότι η τρόικα ζητεί πλέον ξεκάθαρα την περαιτέρω μείωση των μισθών στην Ελλάδα ώστε να προσεγγίσουν τα όρια της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και άλλων βαλκανικών χωρών που είναι γειτονικές και οι οικονομίες τους θεωρούνται «ανταγωνίστριες» της ελληνικής. Ηδη με τις πρόσφατα νομοθετηθείσες περικοπές, οι οποίες φθάνουν σε ποσοστό το 22%, ο μεικτός κατώτατος μηνιαίος μισθός στον ιδιωτικό τομέα διαμορφώνεται σε 586,08 ευρώ και το μεικτό κατώτατο ημερομίσθιο στα 26,18 ευρώ. Για τους νέους κάτω των 25 ετών η μείωση είναι μεγαλύτερη, καθώς φθάνει το 32%, με αποτέλεσμα ο μεικτός μηνιαίος βασικός μισθός τους να διαμορφώνεται στα 510,95 ευρώ και το ημερομίσθιο στα 22,83 ευρώ. Με βάση τις παραπάνω μειώσεις, αυτή τη στιγμή οι κατώτατες καθαρές αποδοχές, δηλαδή τα ποσά των μισθών που λαμβάνουν στο χέρι οι εργαζόμενοι μετά την αφαίρεση των κρατήσεων για φόρους μισθωτών υπηρεσιών και ασφαλιστικές εισφορές, βρίσκονται σε επίπεδα χαμηλότερα των 500 ευρώ τον μήνα! Να επισημανθεί ότι περίπου 68.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις σταμάτησαν τη λειτουργία τους το 2011 σε σύγκριση με το 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΕΕ, που συνεχίζει το πρόγραμμα δωρεάν συμβουλευτικής υποστήριξης «Υπηρεσίες Υποστήριξης Μικρομεσαίων Εμπορικών Επιχειρήσεων». Είναι προφανές ότι οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις της χώρας μας βρίσκονται αντιμέτωπες με έναν πρωτοφανή συνδυασμό από κρίσιμα προβλήματα (έλλειψη ρευστότητας, μείωση της ζήτησης, αστάθεια επιχειρηματικού / επενδυτικού περιβάλλοντος, αύξηση κόστους λειτουργίας, αύξηση βραχυχρόνιων υποχρεώσεων, κατάρρευση της εμπιστοσύνης στην εγχώρια αλλά και τη διεθνή αγορά κ.λπ.), με άμεση συνέπεια τη διακινδύνευση όχι μόνο της ανταγωνιστικότητάς τους αλλά της ίδιας τους της βιωσιμότητας, αναφέρει η ΕΣΕΕ σε ανακοίνωσή της. Δυστυχώς η Αργεντινή δεν έγινε καλύτερη μετά την πρόσφατη χρεοκοπία της, ούτε η Ελλάδα μετά τις παλαιότερες: το 1893 ακολούθησε το καταστροφικό 1897, το 1932 παλινόρθωση και δικτατορία· υπάρχει κίνδυνος όχι μόνο «να μην τελειώσει η μεταπολίτευση» αλλά να συνεχιστεί με χειρότερη μορφή. Σωτήριο θα ήταν να ξεφύγουμε από τον εθνικό αυτισμό που αποδίδει όλα τα κακά (εμφυλίους, δικτατορίες, ήττες, χρεοκοπίες) στους ξένους και να δεχθούμε ως αντικειμενική την αποτίμησή τους για τη θλιβερή κατάστασή μας.